ชุมชนปลอดการเผา แก้ปัญหาหมอกควัน จ.แม่ฮ่องสอน

หนึ่งในสาเหตุของปัญหาหมอกควันในภาคเหนือ คือ การแผ้วถางป่า เพื่อปลูกพืชเชิงเดี่ยวของชาวบ้านในพื้นที่สูง แต่สำหรับชุมชนปกาเกอะญอ ใน อ.แม่ลาน้อย จ.แม่ฮ่องสอน ชาวบ้านที่นั่นประสบผลสำเร็จ ในการอนุรักษ์ผืนป่า และยังชีพด้วยการปลูกพืชในระบบวนเกษตร จนกลายเป็นชุมชนปลอดการเผาต้นแบบต้นไม้ขนาดใหญ่รอบๆหมู่บ้านห้วยห้อม

ชุมชนชาวปกาเกอะญอ ในพื้นที่ ต.ห้วยห้อม อ.แม่ลาน้อย จ.แม่ฮ่องสอน เป็นผลมาจากความร่วมมือร่วมใจของชาวบ้านในการอนุรักษ์ผืนป่ามานานกว่า 20 ปี ขณะที่พื้นที่ป่าโดยรอบ ถูกถาง และ เผา เพื่อปลูกพืชเชิงเดี่ยว โดยเฉพาะ ข้าวโพด จนเป็น 1 ในสาเหตุหลัก ของปัญหาวิกฤตหมอกควัน

กาแฟ หมาก และลูกเนียง คือ การปลูกพืชในระบบวนเกษตร หรือ การทำการเกษตรในพื้นที่ป่า ที่เกษตรอำเภอแม่ลาน้อยนำมาส่งเสริมให้ชาวบ้านห้วยห้อม ถือเป็นวิธีหนึ่งทำให้ป่าเสื่อมโทรมฟื้นคืนสภาพได้อีกครั้ง และ ไม่จำเป็นต้องเผาพื้นที่การเกษตร ชุมชนปกาเกอะญอแห่งนี้ จึงเป็นตัวอย่างให้กับอีกหลายหมู่บ้านริเริ่มทำตาม

บ้านห้วยห้อม เป็นตัวอย่างของชุมชนคนอยู่กับป่า ที่ต่างพึ่งพาอาศัยกันและกัน เพราะตราบใดที่ชาวบ้านรักษาป่าไม้ให้อุดมสมบูรณ์ ผลตอบแทนที่ได้ ก็คือ แหล่งอาหาร และ ผลผลิต ที่ทำให้ชาวบ้านไม่ต้องย้ายถิ่นฐาน ขณะเดียวกัน ก็ไม่เป็นต้นตอของปัญหาหมอกควัน